در ستایش آنا کارینا؛ چهره عشق در سینمای موج نوی فرانسه - وبلاگ هیمالیا

به گزارش وبلاگ هیمالیا، آنا کارینا، چهره بزرگ سینمای موج نوی فرانسه، دیروز در سن 79 سالگی درگذشت؛ بازیگری که پایش را از بازی فراتر گذاشت و به عنصری جدا نشدنی از سبک و سیاق تازه ای از سینما بدل شد. اغراق نکرده ایم اگر بگوییم آنا کارینا، چاشنی مهم عصری تکرار نشدنی از سینما بود. بدون آنا کارینا، نه ژان لوک گدار، گدار می شد و نه موج نوی فرانسه، راه فراری از پوچی و واقعیت به مخاطب خود ارایه می داد.

برخلاف دیدگاهی که شاید امروزه از سینمای موج نوی فرانسه داشته باشیم، این فیلم ها در زمان پیدایش، از محبوب ترین ها و پرفروش ترین ساخته های فرانسه بودند؛ طوری که مخاطبان سینما در فرانسه در مقابل گزینه های هالیوودی و این سبک جدید سینما، بیشتر سراغ ساخته های موج نو را می گرفتند.

آنا کارینا شاید کار خود را از تبلیغ های تلویزیونی و به لطف چهره اش آغاز نموده بود، ولی به سرعت و به یاری ژان لوک گدار، به ستاره سینمای دهه شصت فرانسه تبدیل شد؛ آن هم طی قصه ای معروف که در آن آنا بارها دست رد به سینه گدار می زند، ولی نهایتا کوتاه می آید.

سادگی آنا، موضوعی که در چهره و رفتار او به وضوح نمایان است، عنصری است که گدار را به انتخاب او برانگیخت. گدار قصد داشت تا این سادگی را در مقابل پیچیدگی های ساخته های خود قرار دهد و تعادلی بسیار خوب در فیلم های خود برقرار کند.

مردان در فیلم های گدار، نماد منطق، فلسفه و صد البته اسلحه هستند؛ مردانی که بخش بزرگی از ساخته های این کارگردان و پیش برنده سینمای موج نوی فرانسه را به بازی با لغات سپری نموده اند. در این میان، گدار بار بزرگی را بر دوش آنا می گذارد. در مقابل مردان روشن فکر قصه های گدار، تمام جنبه های آشوب، دیوانگی و عشق به آنا سپرده می گردد.

آنا کارینا، دخترک غمگین، ساده و افسرده سینمای موج نوی فرانسه است؛ دخترکی که در پوچی فیلم های گدار، رگه هایی از امید می بیند، لحظه ای لبخند می زند و ادامه می دهد.

در قصه های گدار، آنا دختر بچه ای است که میان آدم بزرگ هایی که همه چیز را جدی می گیرند، گیر نموده است. ولی آنا، دقیقا مثل یک دختر بچه، می داند که نباید زندگی را چیزی بیشتر از یک بازی بداند.

شخصیت آنا در بسیاری از فیلم های گدار به ندرت با نام خاصی خطاب می گردد، انگار که گدار تمام و کمال خود آنا را فیلم برداری نموده است. با تمام این اوصاف، نامردی نموده ایم اگر به توانایی بازی آنا کارینا اعتبار ندهیم. آنچه آنا از خود در پیه رو دیوانه نشان می دهد، از زمین تا آسمان با آنچه از آنا در آلفاویل می بینیم فرق می نماید. بازی آنا در زندگی او را کن، آن قدر شگفت انگیز از آب در می آید که آنا چپ و راست برای آن نقش تحسین می گردد و جایزه می گیرد. اگر پای مان را فراتر از گدار بگذاریم، با مجموعه ای متعدد از فیلم ها و بازی های مختلف از آنا برخورد می کنیم؛ نقش هایی که هیچ شباهتی با بازی های معمول و مشهور او و هیچ ارتباطی با سینمای موج نوی فرانسه ندارند.

آنا پس از دهه شصت میلادی، یعنی دوره اوج و شهرتش، حتی سطح بازی خود را بالاتر می برد. ژاک ریوت در یکی از فیلم های بزرگ خود نقش اصلی را به او می دهد و نهایتا هم خود آنا آغاز به کارگردانی می نماید.

با این حال، در تمام دوران ها، آنچه از آنا کارینا به یاد می ماند، شخصیت های او در فیلم هایی مثل یک زن، زن است یا سرباز کوچک و اساسا ساخته های گدار در دهه شصت هستند.

در سوگ از دست دادن آنا کارینا، همگی باید یک بار دیگر به تماشای دسته غریبه ها بنشینیم.